KHTN Lớp 6 Bài 8: Một số vật liệu, nhiên liệu và nguyên liệu thông dụng Giải sách Khoa học tự nhiên lớp 6 Cánh diều trang 44

Giải KHTN 6 Bài 8 Cánh diều giúp các bạn học sinh lớp 6 có thêm nhiều gợi ý tham khảo để trả lời các câu hỏi nội dung bài học Một số vật liệu, nhiên liệu và nguyên liệu thông dụng.

Soạn KHTN 6 Cánh diều Bài 8 được biên soạn với các lời giải chi tiết, đầy đủ và chính xác bám sát chương trình SGK. Hi vọng đây sẽ là tài liệu cực kì hữu ích hỗ trợ các em học sinh lớp 6 trong quá trình giải bài tập. Đồng thời phụ huynh có thể sử dụng để hướng dẫn con em học tập và đổi mới phương pháp giải phù hợp hơn. Vậy sau đây là Soạn Khoa học tự nhiên 6 Cánh diều Bài 8 mời các bạn theo dõi nhé.

KHTN Lớp 6 Bài 8: Một số vật liệu, nhiên liệu và nguyên liệu thông dụng

• Câu hỏi Mở đầu KHTN 6 Bài 8
• I. Một số vật liệu thông dụng
• II. Một số nhiên liệu thông dụng
• III. Một số nguyên liệu thông dụng

Câu hỏi Mở đầu KHTN 6 Bài 8

Quan sát hình bên và kể tên một số bộ phận của ô tô. Cho biết các bộ phận đó được làm từ vật liệu nào. Nhiên liệu dùng cho động cơ ô tô là gì?

Trả lời:

Một số bộ phận của ô tô:

– Nắp ca-pô làm từ kim loại tổng hợp;

– Đèn pha làm từ nhựa cứng, thủy tinh, kim loại;

– Gương chiếu hậu làm từ thủy tinh;

– Lốp xe làm từ cao su;

– Vô lăng thường làm từ chất dẻo …

Nhiên liệu thường dùng cho động cơ ô tô là xăng.

I. Một số vật liệu thông dụng

❓ Quan sát trả lời câu hỏi: Kể tên những vật liệu mà em biết.

Gợi ý đáp án:

Thép, đồng, nhôm, titan, cacbon, cao su, nhựa, thủy tinh, gốm, sứ…

1. Tính chất và ứng dụng của một số vật liệu thông dụng

1.1 Nhựa

❓Quan sát trả lời câu hỏi: Kể tên một số vật dụng bằng nhựa. Chúng có đặc đi ểm gì?

Gợi ý đáp án:

Một số vật dụng bằng nhựa: ghế, bàn, cốc nước, chậu nhựa, bình nước, vỏ bút, thước, hộp đựng thức ăn…

Đặc điểm: dễ tạo hình, nhẹ, dẫn điện kém, không dẫn điện

1.2 Kim loại

❓ Quan sát trả lời câu hỏi: Quan sát hình 8.2, nêu một số ứng dụng của kim loại. Cho biết ứng dụng đó dựa trên tính chất nào.

Gợi ý đáp án

Ứng dụng của kim loại:

Làm xoong, nồi: dẫn nhiệt, nhẹ, bền

Dây dẫn điện: dẫn điện, dẻo, bền

Cầu: bền, cứng

Vỏ máy bay: cứng, chịu được áp lực, nhẹ, bền

❓ Kể tên một số vật dụng được chế tạo từ kim loại (nhôm, đồng …)

Gợi ý đáp án

Xoong, nồi, ấm nước: nhôm

Dây điện: đồng

Cuốc, xẻng, búa, liềm: sắt

1.3 Cao su

❓ Dựa vào tính chất nào mà cao su được sử dụng để chế tạo lốp xe

Gợi ý đáp án

Cao su có tính chất: có khả năng chịu bào mòn, cách điện và không thấm nước.

1.4 Thủy tinh

❓ Dựa vào tính chất nào mà thủy tinh thường được sử dụng làm dụng cụ trong phòng thí nghiệm?

Gợi ý đáp án

Thủy tinh không thâm nước, bền với điều kiện của môi trường, không tác dụng với nhiều hóa chất. Thủy tinh trong suốt dễ quan sát các phản ứng hóa học trong ống nghiệm bằng thủy tinh.

❓ Hãy kể tên một số vật dụng bằng thủy tinh ở gia đình em. Em cần lưu ý gì khi sử dụng chúng?

Gợi ý đáp án

Một số vật dụng bằng thủy tinh: cốc, bát, ly rượu, chai, bình hoa, bóng đèn, màn hình ti vi,…

1.5 Gốm

❓ So sánh tính chất của thủy tinh và gốm

	Thủy tinh	Gốm
Giống	Cứng và bền với môi trường
Khác	Không thấm nước	Có thể thấm nước
	Trong suốt, có thể cho ánh sáng truyền qua	Không thể cho ánh sáng truyền qua
	Chịu được nhiệt độ thấp hơn	Chịu được nhiệt độ cao hơn

1.6 Gỗ

❓ Nêu một số ứng dụng của vật liệu gỗ trong đời sống và sản xuất.

Gợi ý đáp án

Một số ứng dụng của vật liệu gỗ trong đời sống: cửa, giường, tủ, bàn, sàn gỗ, muôi, thìa, đũa, kệ sách…

Một số ứng dụng của vật liệu gỗ trong sản xuất: giấy, nội thất, đồ trang trí, đồ mỹ nghệ…

❓  Chọn một tính chất cơ bản của vật liệu và đề xuất cách kiểm tra tính chất đó theo bảng 8.1

Tên vật liệu	Tính chất cơ bản	Đề xuất cách kiểm tra	Dấu hiệu
Nhựa	Nhẹ	Lấy mẩu nhựa đặt vào chậu nước	Mẩu nhựa nổi trên mặt nước
?	?	?	?

Gợi ý đáp án

Tên vật liệu	Tính chất cơ bản	Đề xuất cách kiểm tra	Dấu hiệu
Nhựa	Nhẹ	Lấy mẩu nhựa đặt vào chậu nước	Mẩu nhựa nổi trên mặt nước
Thủy tinh	Trong suốt, ánh sáng có thể lọt qua	Lấy lọ thủy tinh đặt lên chiếc gối bông	Gối bị lún xuống
Cao su	Dẻo, không thấm nước	Dây chun buộc tóc	Buộc được nhiều vòng, không dễ bị đứt
Xoong nhôm	Dẫn điện, dẫn nhiệt	Đun nước, thấy nước nóng lên	Nước sôi, bốc hơi
Giấy	Nhẹ, thấm nước, dễ cháy	Đặt mẩu giấy vào cốc nước	Giấy ngấm nước, dễ bủn

2. Sử dụng dụng các vật liệu đảm bảo sự phát triển bền vững

❓ Tìm một số dẫn chứng để chỉ ra rằng việc sử dụng nhựa không hợp lí, không hiệu quả có thể tác động tiêu cực đến sức khỏe con người và môi trường. Chúng ta cần làm gì để giảm thiểu rác thải nhựa?

Gợi ý đáp án

Việc sử dụng các vật liệu không hợp lí, không hiệu quả làm lãng phí tài nguyên và gây nhiều tiêu cực đến sức khỏe con người và môi trường.

Ví dụ:

Động vật dưới biển bị mắc vào rác thải nhựa do con người thải ra

Đốt rác thải nhựa gây ô nhiễm môi trường, có thể gây đau đầu, nôn mửa ở người

Túi nilong mất hàng triệu năm để phân hủy

Để sử dụng các vật liệu an toàn, hiệu quả và đảm bảo sự phát triển bền vững, cần bảo vệ, bảo quản và sử dụng đúng cách, khuyến khích dùng các vật liệu có thể tái sử dụng, hạn chế dùng các vật liệu khó phân hủy.

❓ Lấy một số ví dụ về việc sử dụng một số vật liệu an toàn, hiệu quả và đảm bảo sự phát triển bền vững

Gợi ý đáp án

Trồng cây vào chậu bằng cao su

Tái sử dụng chai nước, bình, lon…

Sử dụng túi giấy, túi vải đựng đồ

Sử dụng cầu chì giúp phòng tránh các hiện tượng quá tải đường dây

Một số sản phẩm xây dựng (ngói, gạch, sơn…) chống ẩm, mốc.

II. Một số nhiên liệu thông dụng

❓ Kể tên một số loại nhiên liệu rắn, nhiên liệu lỏng, nhiên liệu khí mà em biết.

Gợi ý đáp án

Nhiên liệu rắn: than đá, than củi,…

Nhiên liệu lỏng: xăng, dầu,…

Nhiên liệu khí: khí thiên nhiên, khí dầu mỏ,…

1. Tính chất và ứng dụng của một số nhiên liệu thông dụng

1.1 Than

❓ Than (than đá, than củi) có những tính chất và ứng dụng gì trong đời sống và sản xuất.

Gợi ý đáp án

Tính chất của than: cháy trong không khí, tỏa nhiều nhiệt

Ứng dụng: than được dùng nhiều để đun nấu, sưởi ấm, chạy động cơ. Hiện nay than chủ yếu được sử dụng làm nhiên liệu trong công nghiệp.

1.2 Xăng, dầu

❓ Hãy đề xuất phương án kiểm chứng xăng nhẹ hơn nước và không tan trong nước

Gợi ý đáp án

Nhỏ một vài giọt xăng vào cốc nước, xăng nổi lên trên => Chứng tỏ xăng nhẹ hơn nước và không tan trong nước

2. Sơ lược về an ninh năng lượng

❓ Biển báo đặt ở các trạm xăng như hình sau có ý nghĩa gì?

Gợi ý đáp án

Biển 1: Không sử dụng điện thoại

Biển 2: Cấm lửa

Biển 3: Cấm hút thuốc

3. Sử dụng nhiên liệu an toàn hiệu quả và đảm bảo sự phát triển bền vững

❓ Khí thải (carbon dioxide, nitrogen dioxide, sulfur dioxide,…) bụi mịn do quá trình đốt than, xăng dầu ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe con người, môi trường và xã hội?

Gợi ý đáp án

Khí thải ảnh hưởng sâu sắc đến môi trường vì nó cực độc, và có thể góp phần gây ra các điều kiện không khí và ozone trên mặt đất rất nguy hiểm. Khí thải gây nghẹt thở và tắc nghẽn trong không khí, còn có xu hướng phản ứng với các tác nhân khác để tạo thành axit nitric và nitrat hữu cơ, góp phần hình thành mưa axit. Mưa axit do một vài chất khí tạo ra cực kỳ có hại cho thực vật và động vật trên khắp thế giới, và có thể dẫn đến các vấn đề tiếp theo trong hệ thống nước.

Ảnh hưởng tới sức khỏe con người: Khí thải làm tăng khả năng mắc các vấn đề về hô hấp, ung thư và các vấn đề về phổi, tim, tuần hoàn và phổi.

❓ Nêu các cách sử dụng nhiên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững

Gợi ý đáp án

Duy trì các điều kiện thuận lợi cho sự cháy cung cấp đủ không khí, tăng diện tích tiếp xúc giữa nhiên liệu và không khí.

Điều chỉnh lượng nhiên liệu để duy trì sự cháy ở mức độ cần thiết, phù hợp với nhu cầu sử dụng

Tăng cường sử dụng những nhiên liệu có thể tái tạo và ít ảnh hưởng đến môi trường và sức khỏe con người, như xăng sinh học (E5, E10,…)

❓ Các việc làm sau có tác dụng gì?

a. Thổi không khí vào lò

b. Chẻ nhỏ củi khi đun nấu

c. Không để lửa quá to khi đun nấu

Gợi ý đáp án

a. Thổi không khí vào lò để thêm khí oxi lửa cháy lớn, nhiệt độ cao

b. Chẻ nhỏ củi giúp tăng bề mặt tiếp xúc với khí oxi (không khí)

c. Để lửa quá to khi đun nấu gây mất an toàn, lãng phí và ô nhiễm môi trường

III. Một số nguyên liệu thông dụng

❓ Kể tên một số nguyên liệu được sử dụng trong đời sống hằng ngày mà em biết. Từ những nguyên liệu đó có thể tạo ra những sản phẩm gì?

Gợi ý đáp án

Đá vôi: làm vật liệu trong xây dựng, sản xuất vôi, xi măng… => Sản phẩm: tượng đá vôi

Quặng: sản xuất kim loại, phân bón, đồ gốm sứ,…

1. Tính chất và ứng dụng của một số nguyên liệu thông dụng

1.1 Quặng

❓ Em hãy nêu tên và ứng dụng của một số loại quặng.

Quặng bauxite được dùng để sản xuất nhôm

Quặng apatite được dùng để sản xuất phân lân;

Quặng hematite được dùng để sản xuất sắt, gang, thép,…

1.2 Đá vôi

❓ Em có thể kiểm tra độ cứng của đá vôi bằng cách nào?

Gợi ý đáp án

– Dùng búa đập một mẩu đá vôi thấy rất cứng và khó vỡ;

– Ngoài ra, trong thực tế để khai thác đá vôi người ta phải sử dụng bom, mìn và máy móc chuyên dụng…

❓ Vì sao mưa acid có thể làm hư hại các tượng đá vôi để ngoài trời?

Gợi ý đáp án

Đá vôi tương đối cứng, không tan trong nước nhưng tan trong acid. Vì thế tượng đá vôi để ngoài trời dễ bị hư hại.

2. Sử dụng nguyên liệu an toàn hiệu quả và đảm bảo sự phát triển bền vững

❓ Hiện nay, nước ta còn nhiều lò nung vôi thủ công đang hoạt động. Nêu những tác động tiêu cực của chúng đối với môi trường.

Gợi ý đáp án

Nhiều lò nung vôi thủ công thường khai thác quá mức và không có kế hoạch có thể khiến nguyên liệu bị cạn kiệt.

Công nghệ khai thác, chế biến, sử lí quặng thải không chuyên nghiệp sẽ thải nhiều hóa chất độc hại.

Trong quá trình nung vôi còn xả ra nhiều khói bụi ra ngoài môi trường khiến môi trường bị ô nhiễm.

❓ Nêu một số biện pháp sử dụng các nguyên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững.

Gợi ý đáp án

Một số biện pháp sử dụng nguồn nguyên liệu an toàn và hiệu qua và đảm bảo sự phát triển bền vững:

– Sử dụng tối đa các chất thải công nghiệp và dân dụng để làm nguyên liệu để sản xuất vật liệu xây dựng thay cho nguyên liệu tự nhiên

– Thu gom và tái chế các nguyên liệu đã qua sử dụng

– Hạn chế xuất khẩu nguyên liệu khô mà nên đầu tư công nghệ sản xuất những sản phẩm có giá trị

– Quy hoạch khai thác nguyên liệu quặng, đá vôi theo công nghệ hiện đại, quy trình khép kín,… để tăng hiệu suất khai thác tài nguyên và bảo vệ môi trường

❓ Hãy nêu ví dụ về việc sử dụng các nguyên liệu an toàn, hiệu quả và bảo đảm sự phát triển bền vững ở địa phương em.

Gợi ý đáp án

Ở địa phương em đã sử dụng các phương pháp:

+ Hạn chế sử dụng các nguyên liệu hóa thạch, hạn chế phá rừng lấy gỗ tự nhiên, thay vào đó tìm kiếm các nguồn nguyên liệu tái tạo, tái chế, trồng cây để khai thác, sử dụng các vật liệu composite…

+ Khi khai thác, chế biến sử dụng các công nghệ mới, ít gây ô nhiễm, gây hại tới môi trường hơn.

+ Chất thải trong quá trình chế biến, khai thác được thu gom và xử lý, phân loại.

+) Sự dụng nguyên liệu các nguyên liệu không thể tái tạo ít lại

+) Sự dụng các nguyên liệu tái tạo được, tu bổ

+) Xử lí tốt rồi mới được thải ra ngoài môi trường